Mary Tyler Moore, 1970’li yıllarda televizyonda kariyer sahibi, bağımsız bir kadını canlandırarak, o dönemde ağırlıklı olarak ev hanımı rolleriyle gösterilen kadınlarla ilgili klişelerin değişmesine yardımcı olmuştu. Usta oyuncu 1960’larda yayınlanan The Dick Van Dyke Show’la tanınmış ve 1970’lerde kendi adını taşıyan dizilerle dünya çapında büyük üne kavuşmuştu. Moore, sinemada da büyük başarılar yakaladı ve 1980’de Sıradan İnsanlar filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar’a aday gösterildi.
Mary Tyler Moore… Yaşarken de ölümünün ardından da bir efsane olarak anılan yıldız isim, romanlarda rastlanacak türden bir hayat hikâyesine sahipti
Mary Tyler Moore’un 1970 -77 yılları arasında yayınlanan ve kendi adını taşıyan sitcom dizisi Time Dergisi tarafından “televizyon tarihini değiştiren” 17 program arasında yer aldı. Televizyon dünyasının önde gelen isimlerinden Oprah Winfrey, Moore’u ilham perilerinden biri olarak tanımlarken, çocukluğunda bu diziyi kaçırmadan izlediğini söylemişti.
Başından üç evlilik geçen Moore’un hayatından trajediler hiç eksik olmadı. Alkolik bir anne tarafından yetiştirilen Moore’un kendisi de alkolle ilgili sorunlar yaşadı. Annesi gibi Moore da bir dönem Betty Ford Rehabilitasyon Merkezi’nde tedavi gördü. Kız kardeşi henüz 21 yaşında aşırı doz uyuşturucu kullanımı nedeniyle yaşamını kaybederken, ağabeyi de kansere yenik düştü ve 47 yaşında hayata gözlerini kapattı.
Usta oyuncu, oyunculuk kariyeri boyunca sektördeki kadın algısını değiştirdi ve ardından gelen meslektaşları üzerinde büyük etki bıraktı
Moore daha sonra otobiyografisinde, kurtulma şansı kalmayan ağabeyinin intihar etmesine yardımcı olmaya çalıştığını ancak bu girişimin başarısız olduğunu yazdı. Richard Meeker ile yaptığı ilk evliliğinden olan tek çocuğu Richie de uyuşturucu bağımlısıydı ve 24 yaşında kazara kendini vurarak yaşamını yitirdi. Ama tüm bunlar yetmezmiş gibi kendi sağlığı da her geçen gün bozuluyor ve onu büyük bir aşkla yaptığı oyunculuktan koparma riski doğuruyordu.
Mary Tyler Moore, üçüncü ve son evliliğini kardiyoloji uzmanı bir doktor olan Robert Levine’le yapmıştı. Çift, mutlu evliliklerini Mary Tyler Moore, 2017’de hayatını kaybedene kadar sürdürdü. 30 yıldan uzun süren bu aşkın dokunaklı öyküsü şimdilerde gösterimde olan ve Moore’un yaşam öyküsü ve kariyerini anlatan “Being Mary Tyler Moore” (Mary Tyler Moore Olmak) adındaki belgeselle bir kez daha gündeme geldi.
Mary Tyler Moore, ona hayatı zindan eden ve çok sevdiği oyunculuk mesleğinden de koparan amansız derdini uzun yıllar dünyadan sakladı
Tüm hayatını büyük acılarla geçiren ancak yılmaz duruşuyla kendine eşi bulunmaz bir kariyer inşa eden Mary Tyler Moore, henüz 34 yaşındayken Tip 1 Diyabet teşhisi aldı. Yıllar boyunca bu hastalık yüzünden sayısız sorun yaşayan yıldız oyuncu için asıl kâbus ilerleyen yaşlarında başlayacaktı: Ömrünü kameralar karşısında geçiren Mary Tyler Moore, şeker hastalığı yüzünden her geçen gün görme yetisini kaybetmeye başladı. Bu süreçte yaşadıklarını da belgesel de eşi Dr. Robert Levine anlattı.
Mary Tyler Moore, yıllar boyunca körleştiğini, görme yeteneğini kaybettiğini herkesten saklayarak yaşamaya çalışmış, artık neredeyse tamamen kör olduğunda bile bunu toplum önünde ortaya koymaktan kaçınmıştı. Yıldız oyuncu 1980’lerin sonunda görme yetisini koruyabilmesi için ağır bir ameliyat geçirmişti geçirmesine ancak bu operasyon onu kurtaramadı ve Mary Tyler Moore, artık görüşünü tamamen kaybetmeye başladı.
Ömrü boyunca zorluklar yaşayan ve aşkta da aradığını bulamayan Mary Tyler Moore, en sonunda mutluluğu son eşi Robert Levine’de bulmuştu
Eşi Dr. Robert Levine, o günleri “Ameliyattan sonra çalışmaya, okuyabilmeye devam ediyordu. Ancak bir süre sonra görüşü iyice bozuldu. ‘Tünel görmesi’ diye tarif ettiğimiz şeyi yaşıyordu. Yani gözlerini neredeyse kaybetmişti ve her şeyi dairesel bir tünelin içinden bakar gibi görüyordu. Aslında belinden aşağıda kalan hiçbir şeyi artık göremiyordu. Zaten ondan sonra da her şey giderek daha da kötüleşti.” diye anlatıyor.
2012 yılına gelindiğindeyse her şey artık neredeyse bitmiş gibiydi… Mary Tyler Moore buna rağmen dik duruşundan vazgeçmedi. Körleştiğini, önünü bile zor gördüğünü belli etmedi. O yıl Mary Tyler Moore, SAG diye de bilinen Ekran Oyuncuları Derneği Ödülleri’nde “Yaşam Boyu Başarı” ödülüyle onurlandırılmıştı. Ödülünü almak için sahneye çıktığında kimsenin bilmediği şeyse, efsane aktrise kameraların göremediği o anlarda, sahneye çıkabilmesi için koluna giren görevlilerin yardım ettiğiydi.
Mary Tyler Moore, 2012’de bu pozu verdiğinde görme yetisini çoktan kaybetmişti
Eşi Dr. Robert Levine’in belgeselde o geceye dair anlattıkları acı gerçeği öğrenenler, yıldız oyuncunun ömrünün neredeyse son 30 yılında, körleştiğini tüm dünyadan nasıl sakladığını da anlamış oldu…
“Işıklar açıldığında salondakiler ve ekran başındakiler sevgili eşimi karşılarında gördüler ve alkış yağmuruna tuttular. Oysa o artık tek başına yürüyüp sahneye çıkabilecek durumda bile değildi. Kendi kendine bakabilecek durumda değildi. Bağımsızlığı yok olmuştu. Hiçbir şeyi okuyamıyordu bile. Her şeyi ondan çalınmış gibiydi. Tüm neşesi, yaşam sevinci… Çok ızdırap verici bir andı.”
Dr. Robert Levine, evlendikleri günden Moore ölene kadar onu bir an bile yalnız bırakmadı
Mary Tyler Moore ve bir kardiyolog olan Levine, Levine, Moore’un annesini tedavi ederken tanışmıştı. Moore, annesinin doktoruna aşık olmuş ve ona “Çektiğim yalnızlık hastalığını tedavi edebilir misin?” diye sormuştu. Çift 1983’te evlendiğinde Moore 40’lı yaşlarının sonunda, Levine ise 29 yaşındaydı. Mary Tyler Moore ölene kadar evli kaldılar. Dr. Robert Levine, eşinin ölümünün ardından “Mary Tyler Moore Vision Initiative” adında bir vakıf kurdu. Vakıf diyabet kaynaklı görme kayıplarıyla ilgili çalışmalar yapmaya devam ediyor.
